Tegen een muur op

Ze is een ervaren manager. Pittig, aanwezig, open, direct. Een aanpakker. Maar nu is ze tegen een muur op geklapt. Een conflict met haar leidinggevende is zo geëscaleerd dat er een abrupt einde is gekomen aan haar opdracht. Ze is zichzelf kwijt, onzeker en machteloos.

“Wat heb je te leren?” vraag ik haar.

“Ik ben een dieseltrein. Om me af te stoppen moet iemand er een blok voor gooien. Ik zou in plaats van een stoomtrein wel een sprintertje willen zijn.”

“Goh, een sprintertje klinkt wel lief.”

“Ik ben ook eigenlijk heel lief.”

En direct komen de tranen. Over hoe ze zich thuis niet gezien en gewaardeerd voelde, door haar moeder. Hoe bang ze was om aanleiding te geven voor een uitbrander. Geen ruimte om voor zichzelf op te komen. Ze maakte zich zo onzichtbaar mogelijk. De spanning van toen is direct weer terug.

We doen een opstelling met vloerankers. Hierin wordt een strijd om vader zichtbaar, tussen moeder en dochter. Vader en dochter staan dicht bij elkaar, moeder staat pal er tussen: ‘Je komt er niet langs – hij is van mij en hij blijft van mij!’ De dochter is een concurrent. En hoezeer ze later haar best doet zich te bewijzen, moeder blijft haar kleineren en op afstand van vader houden.

De opstelling roept sterke emoties op. Ze krijgt het benauwd. De houding van haar moeder, het gemis van haar vader, de machteloosheid. Ze bevriest. Opnieuw. Ze herkent het van vroeger. Eerst was het tante, de oudere zus van moeder. Die ving de klappen op van opa. En later deed zij hetzelfde. Toen moesten de klappen van moeder opgevangen worden om haar broertje te beschermen. Niet weglopen. Niet terug knokken. Wel erbij blijven en incasseren.

Als we op de opstelling terug kijken, wordt ze zich bewust hoe ze dit patroon is blijven herhalen in haar werk. Hoe de confrontatie met moeder zich herhaalde in de escalatie met haar leidinggevende. En de oude strijd keer op keer werd voortgezet.

Door het op afstand te bekijken daalt het inzicht in dat ze niet ongedaan kan maken wat in het verleden is misgegaan. En dat ze daar ook niet verantwoordelijk voor is.

Nu voelt ze voor het eerst de vrijheid een ander pad te kiezen. Dat ze de cirkel kan doorbreken. En als ze naar de relatie met haar eigen zoon kijkt, weet ze dat ze daarin goed op weg is.

De volgende keer vertelt ze me dat ze onverwachts haar leidinggevende tegenkwam. Tot haar stomme verbazing stapte de leidinggevende voor haar opzij, in plaats van andersom. Ze voelde dat ze weer haar eigen ruimte innam. Ze durft weer aanwezig te zijn en te vertrouwen op zichzelf.

Illustratie: Road closed unexpectedly - Erik Johansson