Zolang je doordendert, hoef je niets te voelen

In de eerste sessie valt me direct op hoe snel hij praat. Onstopbaar. Zo ziet hij zichzelf ook: "Ik ben een sneltrein die altijd maar door gaat, nooit stilstaat". Ik vraag hem of er een verband is met zijn coachvraag (assertiever worden en me meer open stellen voor anderen). Dat ziet hij wel: “Als ik niet in contact ben met mezelf, hoe kan ik dan in contact zijn met een ander?”

Het beeld van de trein roept een gedachte bij me op: wat liet hij achter op het perron, waar gaat hij aan voorbij op de stations waar hij nooit stopt?

Hij vertelt over het nooit stilstaan. Op het werk niet en thuis niet. Anderen zullen hem nooit betrappen op niks doen. Ik stop zijn woordenstroom en vat zijn woorden samen: “Mij betrappen ze niet!” En dan schiet hij vol.

In één klap is hij terug als elfjarige thuis met een zwaar zieke vader. En een moeder die zich door het leven zo tekort gedaan voelt, dat ze geen liefde kan geven. Hij voelt zich ongezien, ongewaardeerd en afgewezen.

Over die pijn heen komt zijn maskerende strategie: vertrekken in sneltreinvaart, nooit stoppen en anderen niet toelaten tot je gedachten. Dan komt het besef waar hij mee bezig is. Hij toont het me met een schilderij – De Schreeuw van Edvard Munch – “Als ik maar doordender kom ik vanzelf op een punt dat ik helemaal uitgehold ben, zowel lichamelijk als geestelijk. Ik besef nu dat ik mijn hele leven op deze wijze aan het invullen ben zonder stil te staan. Ik geef mezelf totaal geen rust.”

We doen een familieopstelling. Hierbij geven we zijn vader, moeder, opa’s en oma’s, gesymboliseerd met vloermatten, een plek op de grond ten opzichte van elkaar en van hem. Door de opstelling ontstaat ruimte om het gemaskeerde gemis – de liefde van moeder- volledig aan te nemen, met alle pijn.

Daardoor komt er ook ruimte te voelen wat er wél was. Hij ziet zijn vader en zijn grootvader staan voor wie ze waren en ziet nu ook zichzelf meer staan. En de moeder, die in zijn innerlijk beeld reusachtige proporties had aangenomen, is weer teruggekeerd tot normale verhoudingen.

Bij het afrondend gesprek vertelt hij dat het assertiever zijn en zich meer open stellen niet het echte probleem was. Het was vooral het negatief interpreteren van de reacties van anderen.

Nu is hij niet meer bezig met wat zijn moeder van hem vindt. En ook niet meer met wat collega’s van hem vinden. "Ik ben rustiger en heb meer zelfvertrouwen."

Afbeelding: Next Station - Erik Johansson